Tuchtklacht Lakeman tegen top PWC wegens niet melden fraude

Voorzitter Pieter Lakeman van Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI) heeft bij de Accountantskamer een tuchtklacht ingediend tegen voormalig topbestuurders  van accountantskantoor PWC. Volgens Lakeman tolereerde PWC bij een van haar klanten jarenlang een omkopingsfraude en werd die niet bij de bevoegde overheidsinstanties gemeld. Lakeman stelt dat de top van PWC wist dat het omkoping, valsheid in geschrifte en het maskeren van omkoping betrof. Het feit dat géén fraudemelding bij overheidsinstanties werd gedaan wijst volgens hem op een gebrek aan integriteit bij de betrokken PWC-bestuurders.

De zaak heeft betrekking op dubieuze praktijken bij dochterbedrijf Econosto Mideast BV van het SHV-concern. SHV was tot 2015 een controleklant van PWC. In zijn tuchtklacht stelt Lakeman – onder verwijzing naar  onthullingen in NRC Handelsblad - dat Econosto Mideast BV in de boekjaren 2009 tot en met 2014  ‘personen met contante betalingen omkoopt met het doel opdrachten voor de levering van goederen en diensten te ontvangen’. Deze steekpenningen werden als personeelskosten in de administratie opgenomen. Die administratie gaf daardoor een onjuist beeld van de werkelijkheid.

PWC had sinds februari 2010 weet van de gepleegde misdrijven, besprak die met het management van Econosto Mideast BV en SHV en noemde de gang van zaken blijkens publicaties in NRC Handelsblad ‘misleidend’. Lakeman rekent het de toenmalige PWC-bestuurders zwaar aan dat zij ondanks hun vaststelling dat er wellicht sprake was van valsheid in geschrifte en serieuze twijfels over de wettigheid van betalingen niets meldden bij de bevoegde overheidsinstanties. “Alleen al vanwege de lange duur en de aard van de fraude hadden bij de toenmalige PWC-top alle alarmbellen af moeten gaan. Men had die fraude moeten mélden in plaats van erover te zwijgen. Blijkbaar woog het belang van de klant zwaarder dan dat van de integriteit en gaf men er de voorkeur om de zaak naar buiten toe te verzwijgen”, aldus Lakeman.

In zijn tuchtklacht wijst de SOBI-voorzitter ook op de rol van voormalig PWC-accountant Bart Koolstra. Hij werkte 22 jaar bij het bedrijf en maakte in de periode 2010-2013 geen melding bij de bevoegde overheidsinstanties van de fraude bij Econosto Mideast BV. In 2015 trad Koolstra toe tot de Raad van Toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Volgens Lakeman had Koolstra echter moeten beseffen dat zijn nalatigheid in de Econosto-zaak hem voor die functie ongeschikt maakte. Onlangs trad hij uit eigen beweging tijdelijk terug uit de Raad van Toezicht van de AFM.